Żałoba to okres trudny dla wielu osób. Jej długość jest uzależniona od tego, jak blisko byliśmy spokrewnieni ze zmarłym, ale też jak czujemy sami, ile ona powinna trwać. Na pytanie, ile trwa żałoba, dla jednych odpowiedzią będzie miesiąc, dla innych pół roku, rok, a dla niektórych – całe życie.
Żałoba to okres naszej pamięci po zmarłych. Wyraża się pewnymi zewnętrznymi gestami i zachowaniami, ale głównie powinna być związana z naszym psychicznym pożegnaniem się z przeszłością wspólną ze zmarłym. Jako gesty zewnętrzne możemy zaliczyć ubiór – czarny na początkowym etapie trwania żałoby, a następnie szary lub z elementami innych stonowanych kolorów. Często w czasie żałoby nie bierze się udziału w hucznych zabawach – dyskotekach, weselach, imprezach tanecznych. Żałoba jest też czasem opłakiwania zmarłego, więc nie powinny nas dziwić łzy osób, które celebrują stratę osoby bliskiej. Wielokrotnie boimy się łez i nie potrafimy pocieszać osób płaczących, jednak w czasie żałoby płacz jest jak najbardziej wskazany, gdyż pomaga nam fizycznie zrzucić z siebie trud związany ze śmiercią bliskiej nam osoby.
Ile trwa żałoba? Zwyczajowo najdłużej żałoba trwa po zmarłym małżonku – rok, po rodzeństwie, rodzicach i dziadkach – pół roku. Przy czym w żałobie po rodzicach warto też pamiętać o tzw. pół-żałobie, która trwa również pół roku, a charakteryzuje się zmniejszeniem rygoru żałoby, co do stroju i uczestnictwa w imprezach. Żałoba po dziecku trwa zaś dziewięć miesięcy i jest to jedna za najtrudniejszych, gdyż zaburza w nas kolej rzeczy – dzieci odchodzą przed rodzicami, co budzi w nas bunt i niesprawiedliwość i często tyczy się nie tylko najbliższej rodziny. Po dalszych krewnych żałoba powinna trwać trzy miesiące, jednak pamiętajmy o tym, że jak długo zechcemy chodzić w żałobie zależy od nas i naszej psychiki, a nie od zwyczaju wymaganego społecznie.
Należy też pamiętać nie tylko o wyrażaniu żałoby gestami i często okres żałoby wyznaczony zwyczajowo nie starcza nam na przepracowanie swojej straty, więc celebrujemy ją wtedy dłużej, zgodnie ze swoimi potrzebami. Wielokrotnie okres żałoby jest też dla nas czasem zadumy i spowolnienia naszych działań. Często po pogrzebie przychodzi czas, kiedy musimy z naszym smutkiem radzić sobie sami, gdyż czasami rodzina nie chce nam przeszkadzać, albo też nie wie, jakiego wsparcia potrzebujemy. Po zamieszaniu pogrzebowym następuje spokój i cisza, która dla wielu jest straszna i powoduje, że okres żałoby staje się problematyczny do przetrwania i wywołuje depresję.
Na pytanie, ile trwa żałoba, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Zwyczaje mówią jedno i czy je uszanujemy i w jaki sposób, to zależy od nas, od naszej wewnętrznej potrzeby lub czy też zależy nam na akceptacji krewnych, znajomych, sąsiadów. A może chcemy żałobę przeżywać na swój sposób, niekoniecznie zgodnie z wyznaczoną kulturowo konwencją? Wtedy czas i sposób chodzenia w żałobie najprawdopodobniej będzie odbiegał od panującego w społeczeństwie i musimy liczyć się z falą niezrozumienia i krytyki.
Warto pamiętać, że żałoba to okres kiedy ważny dla nas powinien być zmarły, ale również ci, którzy pozostali z nami na tym świecie. Dla nich strata bliskiej osoby też była problematyczna, więc powinniśmy wspólnie przeżyć ten okres, nie odmawiając nikomu prawa do pamięci o zmarłym oraz celebrowania z nami tego czasu. Wielokrotnie zamykamy się w sobie i nie chcemy z nikim rozmawiać o naszym bólu i stracie. Warto jednak wyjść do innych ludzi, bo łatwiej będzie nam przetrwać ten trudny czas i może nie będzie nam potrzebna długa celebracja żałoby – ponad zwyczajowo przyjęty czas.
Dobrym sposobem pamięci o zmarłym, ale też celebracji żałoby, jest obchodzenie rocznic śmieci, również wtedy należy pamiętać o bliskim zmarłym i może ten dzień w roku, być również pewnym etapem naszej żałoby. Nie powinna ona jednak brać górę nad wydarzeniami, które nas dotyczą w danej chwili. Pamięć jest ważna, ale nadmierne jej eksponowanie może powodować w nas smutek i brak akceptacji straty.
